Ομιλία της Υπαστυνόμου Β' Σοφίας Βαγενά, μέλους του ΔΣ της ΠΟΑΞΙΑ, στο 29ο Εκλογοαπολογιστικο Συνέδριο
Καλησπέρα σας κ.κ συνάδελφοι,
Είναι μεγάλη μου η χαρά,που μου δίνεται η ευκαιρία να μιλήσω σήμερα, ημέρα του Συνεδρίου, η οποία συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως αυτή θεσπίστηκε την 10 Δεκεμβρίου 1948 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Είμαι η Βαγενά Σοφία, έχω εκλεγεί στην Ανοιχτή Κίνηση Δημοκρατών Αξιωματικών και είμαι εκλεγμένο μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Αξιωματικών Αττικής.Θα ήθελα να μιλήσω από μια άλλη εξίσου σημαντική για μένα ιδιότητα, αυτή της εκπρόσωπου της Αλληλεγγύης Γυναικών της Δημοκρατικής Ενωτικής Κίνησης Αστυνομικών.
Αρχικά, λόγω του ότι είμαστε γυναίκες ευαισθητοποιημένες κοινωνικά και έπειτα λόγω της ιδιότητάς μας, ως αστυνομικοί, δεν μας επιτρέπεται να μένουμε αμέτοχες στα φαινόμενα έμφυλης βίας.
Σκοπός μας είναι, να ενεργοποιήσουμε εθελοντικά τη συνεργασία του κρατικού μηχανισμού και να αναπτύξουμε τη συνεργασία για την προσέγγιση των γυναικών-επιζήσασων από φαινόμενα έμφυλης βίας καθώς και την αρτιότερη ένταξη των γυναικών-θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας στο σύνολο της κοινωνίας μας.
Έχει σημασία θεωρώ να αναφερθώ σε στατιστικά στοιχεία για να αντιληφθούμε τη σημασία του ρόλου της αστυνομίας καθώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα που ολοένα διογκώνεται.
Τα στατιστικά στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων εθνών καταδεικνύουν τη διάσταση του φαινομένου.
Τι λένε οι έρευνες…
1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της
1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού
40% με 50% των γυναικών της Ε.Ε έχει αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας
500.000-2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία
Η παγκόσμια οργάνωση Υγείας (WHO) υπολογίζει ότι 35% των γυναικών βιώνουν κάποια μορφή φυσικής ή και σεξουαλικής βίας σε κάποιο σημείο της ζωής τους
Μία στις πέντε γυναίκες πρόσφυγες ή στα εσωτερικά εκτοπισμένα άτομα εκτιμάται ότι θα βιώσουν σεξουαλική βία στη διάρκεια της ζωής τους
50 γυναίκες στην Ε.Ε χάνουν τη ζωή τους κάθε εβδομάδα λόγω της ενδοοικογενειακής βίας
130 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια έχουν υποστεί ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Πίσω από αυτούς τους αριθμούς όμως, βρίσκονται ανθρώπινες ιστορίες και γυναίκες που έχουν υποστεί βία με διάφορους τρόπους, γυναίκες που κάποιοι τις αντιμετωπίζουν ως αντικείμενα.
Και οι αριθμοί αυτοί είναι σχεδόν βέβαιο ότι είναι πολύ περισσότεροι, αν λάβει κάποιος υπόψη του το λεγόμενο σκοτεινό αριθμό της εγκληματικότητας, σύμφωνα με τον οποίο, πάντα υπάρχουν εγκλήματα τα οποία δεν καταγγέλλονται. Δυστυχώς ο φόβος των επιπτώσεων, ο ενδεχόμενος στιγματισμός και η ντροπή δεν οδηγεί κάποιες γυναίκες στο κατώφλι των αρχών.
Ποιο το προφίλ των γυναικών – θυμάτων βίας:
Παλαιότερα, υπήρχε η αντίληψη ότι οι κακοποιημένες γυναίκες προέρχονται από χαμηλό κοινωνικό – οικονομικό περιβάλλον.
Ωστόσο, η πρόσφατη διεθνής εμπειρία και έρευνα ανατρέπουν αυτή την άποψη και στο πρόσωπο των κακοποιημένων γυναικών βλέπουν την οποιαδήποτε γυναίκα, τη γυναίκα της διπλανής πόρτας.
Ειδικά για τη χώρα μας, το μεγαλύτερο ποσοστό των κακοποιημένων γυναικών που απευθύνονται στις δομές φιλοξενίας της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία 26-55 ετών και περιλαμβάνει όλα τα μορφωτικά επίπεδα.
Τι συμβαίνει όμως όταν τελικά κάποια γυναίκα από αυτές ξεπεράσει τους εσωτερικούς
της φόβους και φτάσει στο κατώφλι του αξιωματικού υπηρεσίας;
Έπειτα, από επισκέψεις μας σε κέντρα φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών ως αντιπροσωπεία της αλληλεγγύης, προκειμένου να αφουγκραστούμε τα προβλήματα που υπάρχουν και να συνεισφέρουμε στο βαθμό που αυτό είναι δυνατόν, ουσιαστικά διαπιστώσαμε ότι από πλευράς αστυνομίας , το κύριο πρόβλημα που μας εξέθεσαν είναι η ελλιπής αντιμετώπιση και ανεπαρκής ενημέρωση από την πλειοψηφία των Αξιωματικών Υπηρεσίας των Αστυνομικών Τμημάτων, στην αντιμετώπιση περιστατικών έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας. Αποδίδουμε λοιπόν αυτές τις συμπεριφορές στην ελλιπή ενημέρωση του αστυνομικού προσωπικού και στο αυξανόμενο φόρτο εργασίας. Πολλές φορές όπως δήλωσαν οι ίδιες παρατηρείται το φαινόμενο να φθάνουν στην Αστυνομία, οι γυναίκες θύματα χωρίς όμως να ακολουθείται η νόμιμη διαδικασία. Επιπροσθέτως, μας ανέφεραν ότι υπάρχει αδιαφορία, άγνοια σχετικά με την προστασία των ιδίων και των ανήλικων τέκνων τους αμέσως μετά την υποβολή μήνυσης.
Άλλοτε, διαπιστώσαμε καλή πρόθεση κ καλή εκπαίδευση των συνάδελφων μας αξιωματικών υπηρεσίας που δυστυχώς λόγω των πολλαπλών καθηκόντων τους δε μπορούσαν να ανταποκριθούν στο δύσκολο αυτό ρόλο της σωστής προσέγγισης με την επιζησασα.
Εμείς,με τη σειρά μας λόγω της ιδιαίτερης φύσης των αδικημάτων που σχετίζονται με την εμφυλη βία,καλούμε πολιτική και φυσική ηγεσία καθώς και όλους τους συνδικαλιστικούς φορείς, να αναλάβουν δράση για τη δημιουργία ''Τμήματος Προστασίας Κακοποιημένων Γυναικών και Τέκνων'', με εξειδικευμένο προσωπικό (ψυχολόγους και γυναίκες αξιωματικούς υπηρεσίας),με ταυτόχρονη συνεργασία με το νομικό τμήμα του Υπουργείου μας και άλλων συναρμόδιων φορέων ώστε να υπάρξει αφενός η αποτελεσματικότερη διαχείριση των θυμάτων βίας και αφετέρου η αποφόρτιση των Αξιωματικών Υπηρεσίας των Αστυνομικών Τμημάτων.
Επιπροσθέτως, προτείνουμε στη βασική εκπαίδευση και επιμόρφωση των συναδέλφων μας,να συμπεριληφθεί η διδασκαλία και η ενημέρωση θεμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας,ανισοτήτων και διακρίσεων φύλου.Όπως επίσης, και συνεχή επιμόρφωση των αστυνομικών που εκτελούν χρέη αξιωματικού υπηρεσίας με ημερίδες ώστε να γνωρίζουν πως πρέπει να φέρονται στο θύμα-επιζήσασα, ποια τα σημεία αναγνώρισης τους και πως πρέπει να αντιμετωπίζεται αυτή.
Τέλος, θέλω να σας επιστήσω την προσοχή, να κατανοήσουμε ότι αν δεν δοθεί σημασία στον φορέα που έρχεται πρώτος αντιμέτωπος με την επιζήσασα τότε έχει χαθεί η ελπίδα να βοηθήσουμε ακόμη έναν άνθρωπο..Κάθε μέρος των ευθυνών, ανήκει σε όλους μας.Για μια άλλη φορά, η φράση της Margaret Atwood αντηχεί εκκωφαντικά στην ατμόσφαιρα «Οι άντρες φοβούνται ότι οι γυναίκες θα γελάσουν μαζί τους (δλδ θα τους απορρίψουν) οι γυναίκες φοβούνται ότι οι άντρες θα τις σκοτώσουν».